ایمپلنت دندان یکی از بهترین روشهای جایگزینی دندانهای از دست رفته است که به دلیل ماندگاری بالا، ظاهر طبیعی و عملکرد مشابه دندان های طبیعی محبوبیت زیادی دارد. با این حال، برای موفقیت در کاشت ایمپلنت، وجود استخوان کافی در فک ضروری است. بسیاری از افراد به دلیل تحلیل استخوان فک یا سایر مشکلات مرتبط، نگران این موضوع هستند که آیا ایمپلنت برای آن ها مناسب است یا خیر.
اکنون بررسی خواهیم کرد که آیا ایمپلنت دندان برای افرادی که استخوان فک ضعیفی دارند امکان پذیر است یا نه، چه روشهایی برای تقویت استخوان وجود دارد و چه گزینه های جایگزینی در صورت ناکافی بودن استخوان فک در دسترس هستند. در ادامه به روش های ایمپلنت دندان برای فک ضعیف می پردازیم.

چرا استخوان فک ضعیف برای ایمپلنت مهم است؟
ایمپلنت های دندانی مانند ریشه دندان طبیعی عمل می کنند و برای قرارگیری و پایداری، نیاز به استخوان کافی دارند. هنگامی که یک دندان از دست میرود، استخوان فک در آن ناحیه بهمرور تحلیل میرود، زیرا دیگر فشاری برای تحریک رشد استخوان وجود ندارد. این تحلیل استخوان میتواند باعث کاهش شانس موفقیت ایمپلنت شود.
دلایل استخوان فک ضعیف
استخوان فک ضعیف می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
- از دست دادن دندان برای مدت طولانی: عدم جایگزینی دندان ازدسترفته باعث تحلیل تدریجی استخوان فک میشود.
- بیماریهای لثه (پریودنتیت): عفونتهای لثهای شدید میتوانند باعث تخریب استخوان فک شوند.
- پوکی استخوان: این بیماری باعث کاهش تراکم استخوانی در کل بدن، ازجمله فک، میشود.
- استفاده طولانیمدت از دندان مصنوعی: پروتزهای متحرک فشار یکنواختی روی لثه وارد نمی کنند و میتوانند به تحلیل استخوان فک منجر شوند.
- ضربه یا آسیب به فک: شکستگی یا صدمات فیزیکی ممکن است منجر به از بین رفتن بخشی از استخوان فک شود.
آیا افراد با استخوان فک ضعیف می توانند ایمپلنت دندان انجام دهند؟
بله، اما در بسیاری از موارد، این افراد قبل از کاشت ایمپلنت نیاز به درمانهای تکمیلی دارند. گزینههایی مانند پیوند استخوان، ایمپلنت های خاص و روشهای درمانی جایگزین میتوانند به این افراد کمک کنند.
روش های تقویت استخوان فک برای کاشت ایمپلنت
در ادامه به بررسی روش های تقویت استخوان فک برای کاشت ایمپلنت
پیوند استخوان (Bone Grafting)
پیوند استخوان رایجترین روش برای تقویت استخوان فک قبل از کاشت ایمپلنت است. در این روش، مقدار مشخصی استخوان (از بدن خود فرد یا منابع دیگر) به ناحیهای که استخوان کافی ندارد اضافه میشود. پس از مدتی، این استخوان با فک جوش میخورد و امکان کاشت ایمپلنت فراهم میشود.
انواع پیوند استخوان
- پیوند استخوان اتوژن (Autogenous): استخوان از بدن خود فرد (مثلاً از چانه یا لگن) گرفته میشود.
- پیوند استخوان آلوژن (Allogenic): استخوان از یک فرد دیگر (بانک استخوان) تهیه میشود.
- پیوند استخوان زنوژن (Xenogenic): استخوان از منابع حیوانی (معمولاً گاو) گرفته میشود.
- مواد مصنوعی (Alloplastic): استفاده از ترکیبات مصنوعی مانند هیدروکسی آپاتیت یا فسفات کلسیم.
مطالب دیگر ما: پیشنهاد می کنیم مقاله “بین ایمپلنت دندان و مشکلات لثه چه ارتباطی وجود دارد” را نیز مطالعه فرمائید.
لیفت سینوس (Sinus Lift)
برای افرادی که در فک بالا (بهخصوص در ناحیه عقب) استخوان کافی ندارند، جراحی لیفت سینوس انجام میشود. در این روش، سینوسهای فک بالا کمی بالا برده میشوند و در فضای ایجاد شده، پیوند استخوان قرار میگیرد تا امکان کاشت ایمپلنت فراهم شود.
استفاده از ایمپلنت های کوتاهتر (Short Implants)
در برخی موارد که استخوان فک تحلیل رفته است، میتوان از ایمپلنت های کوتاهتر استفاده کرد. این ایمپلنتها در مقایسه با ایمپلنت های استاندارد عمق کمتری دارند و نیازی به حجم بالای استخوان ندارند.
- ایمپلنت زیگوماتیک (Zygomatic Implants): این نوع ایمپلنت مخصوص افرادی است که استخوان فک بالا بهشدت تحلیل رفته است. ایمپلنت های زیگوماتیک بهجای استخوان فک، در استخوان گونه (Zygoma) قرار میگیرند و بهعنوان جایگزین پیوند استخوان عمل می کنند.
- تکنیک های بازسازی استخوان (Ridge Expansion): در مواردی که عرض استخوان فک کم است، روش Ridge Expansion میتواند استخوان فک را گسترش داده و فضا را برای کاشت ایمپلنت فراهم کند.

جایگزین ایمپلنت برای افرادی با استخوان فک ضعیف
اگر استخوان فک بسیار تحلیل رفته باشد و امکان تقویت آن وجود نداشته باشد، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
- بریج دندانی: جایگزین دندان ازدسترفته بدون نیاز به جراحی ایمپلنت.
- دندان مصنوعی (پروتزهای متحرک): راهکاری سادهتر و کمهزینهتر برای جایگزینی دندانها.
- اوردنچر (Overdenture): ترکیبی از پروتز متحرک و ایمپلنت که به تعداد کمتری ایمپلنت نیاز دارد.
نتیجه گیری
ایمپلنت دندان برای افرادی که استخوان فک ضعیف دارند همچنان یک گزینه ممکن است، اما در بسیاری از موارد، این افراد نیاز به درمانهای تکمیلی مانند پیوند استخوان، لیفت سینوس یا ایمپلنت های ویژه دارند. با پیشرفت تکنولوژیهای دندانپزشکی، حتی در شرایط تحلیل شدید استخوان فک، روشهای متعددی برای جایگزینی دندانهای ازدسترفته وجود دارد. در نهایت، مشاوره با یک متخصص ایمپلنت دندان و انجام آزمایشهای تصویربرداری مانند CBCT (سی تی اسکن سه بعدی فک) می تواند بهترین راه برای تعیین مناسب ترین روش درمانی باشد. همچنین اگر بدنبال ایمپلنت دندان در اصفهان هستید می توانید از خدمات دکتر روشن پور نیز بهره مند شوید.
سوالات متداول درباره ایمپلنت دندان برای فک ضعیف
- چقدر طول میکشد تا پیوند استخوان قبل از ایمپلنت بهبود یابد؟
بسته به نوع پیوند و شرایط فرد، ۴ تا ۹ ماه طول میکشد تا استخوان جدید به فک جوش بخورد و آماده کاشت ایمپلنت شود.
- آیا ایمپلنت بدون پیوند استخوان امکانپذیر است؟
در برخی موارد، میتوان از ایمپلنت های کوتاهتر یا زیگوماتیک استفاده کرد، اما این بستگی به میزان تحلیل استخوان دارد.
- آیا ایمپلنت برای افراد مبتلا به پوکی استخوان مناسب است؟
بله، اما این افراد ممکن است به درمانهای تکمیلی نیاز داشته باشند. همچنین، مصرف داروهای پوکی استخوان باید بررسی شود، زیرا برخی از آنها میتوانند فرآیند جوش خوردن ایمپلنت را تحت تأثیر قرار دهند.
- هزینه پیوند استخوان و ایمپلنت چقدر است؟
هزینه ها به نوع پیوند استخوان، نوع ایمپلنت و کشور یا کلینیک درمانی بستگی دارد. معمولا پیوند استخوان هزینه جداگانه ای دارد که باید در نظر گرفته شود.