کاشت ایمپلنت دندان، فرایندی چند مرحلهای است که طی آن، جایگزینی برای دندانهای از دست رفته فراهم میشود. یکی از مهمترین مراحل این فرایند، قالبگیری ایمپلنت است. قالبگیری دقیق، ابعاد، اندازه و موقعیت دقیق ایمپلنت را مشخص کرده و به دندانپزشک کمک میکند تا روکش دندان مصنوعی را با بالاترین دقت بسازد. به عبارت دیگر، قالبگیری درست، تضمینکننده موفقیت کاشت ایمپلنت و ماندگاری طولانیمدت آن است. در ادامه، به مراحل قالبگیری ایمپلنت و اهمیت هر مرحله خواهیم پرداخت.
قالب گیری ایمپلنت چیست؟
قالب گیری ایمپلنت یکی از مراحل حیاتی در فرایند کاشت ایمپلنت دندان است. این فرآیند با دقت بالا، تصویری دقیق از وضعیت لثهها، فک و دندانهای اطراف ایمپلنت به دندانپزشک ارائه میدهد. در واقع، دندانپزشک با استفاده از قالبگیری، ابعاد و اندازه دقیق ایمپلنت برای قرار گرفتن در فضای خالی بین دندان های اصلی را تعیین کرده و اطمینان حاصل میکند که ایمپلنت به طور کامل با ساختار دهان بیمار هماهنگ خواهد بود. مراحل قالبگیری ایمپلنت شامل برداشتن قالب دقیق از دندانها و لثهها است که به لابراتوار دندانپزشکی ارسال میشود تا پروتز نهایی با دقت بالا ساخته شود. با انجام صحیح مراحل قالبگیری ایمپلنت، دندانپزشک میتواند ایمپلنتی با ظاهر طبیعی و عملکرد مناسب برای بیمار فراهم کند.
قالبگیری ایمپلنت یکی از حساسترین و مهمترین مراحل کاشت ایمپلنت دندان است که معمولاً بین ۲ تا ۱۰ دقیقه به طول میانجامد. دقت در این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا قالبگیری دقیق تضمین میکند که ایمپلنت نهایی به طور کامل با ساختار دهان بیمار هماهنگ باشد و از ایجاد هرگونه ناراحتی یا درد هنگام جویدن و صحبت کردن جلوگیری شود.
در واقع، مراحل قالبگیری ایمپلنت به دندانپزشک امکان میدهد تا تصویری دقیق از وضعیت دهان بیمار به دست آورد و بر اساس آن، ایمپلنت سفارشی و متناسب با آناتومی دهان بیمار طراحی و ساخته شود. هرگونه خطا در این مرحله میتواند منجر به مشکلات بعدی مانند عدم تطابق ایمپلنت با دندانهای مجاور، ایجاد فشار بر لثهها و حتی شکست ایمپلنت شود.
مطالب دیگر ما: پیشنهاد می کنیم مقاله “ایمپلنت دندان خوب است یا بد؟” را نیز مطالعه فرمائید.
انواع روش های قالب گیری ایمپلنت دندان
مراحل قالبگیری ایمپلنت، یکی از مراحل کاشت ایمپلنت دندان است. بسته به شرایط دهان هر بیمار و تشخیص دندانپزشک، دو روش اصلی برای قالبگیری وجود دارد: روش باز و روش بسته. هر یک از این روشها دارای اصول، مراحل و مزایای خاص خود هستند. انتخاب روش مناسب قالبگیری، تأثیر مستقیمی بر دقت و موفقیت کاشت ایمپلنت دارد. دندانپزشک با توجه به شرایط بیمار و نوع ایمپلنت مورد استفاده، بهترین روش مراحل قالبگیری ایمپلنت را انتخاب میکند. در ادامه به بررسی دقیقتر هر یک از این روشها خواهیم پرداخت.
- قالب گیری تری باز (Open Tray)
مراحل قالبگیری ایمپلنت به روش تری باز، یکی از دقیقترین روشهای قالبگیری است که مستقیماً بر روی فیکسچر (پایه ایمپلنت) انجام میشود. در این روش، از اباتمنتهای زاویهدار استفاده میشود تا قوس طبیعی دندانها حفظ شود و سازگاری ایمپلنت با دندانهای مجاور افزایش یابد. همچنین، با استفاده از ایمپرشن کوپینگهای باز، احتمال جابجایی اجزا در حین برداشت قالب به حداقل میرسد. در این روش، ابتدا ایمپرشن کوپینگ به فیکسچر متصل شده و سپس ماده قالبگیری در اطراف آن تزریق میشود.
پس از سفت شدن ماده قالبگیری، پیچهای ایمپرشن کوپینگ باز شده و قالب به همراه ایمپرشن کوپینگ از روی دندانها برداشته میشود. این قالب دقیق به لابراتوار دندانپزشکی ارسال میشود تا متخصصان بتوانند با استفاده از آن، روکش ایمپلنت را با دقت و ظرافت بسیار بالا بسازند.
- قالب گیری تری بسته (Close Tray)
در صورتی که امکان انتخاب اباتمنت مناسب وجود نداشته باشد، دندانپزشک برای مراحل قالبگیری ایمپلنت، از روش تری بسته استفاده میکند. در این روش، ایمپرشن کوپینگ به عنوان یک قالب اولیه بر روی فیکسچر قرار میگیرد تا موقعیت دقیق و ابعاد اباتمنت آینده را مشخص کند. البته، اندازه و قطر دقیق اباتمنت توسط دندانپزشک در لابراتوار تعیین میشود. سپس، ماده قالبگیری در اطراف ایمپرشن کوپینگ و دندانهای مجاور تزریق میشود تا از نمای داخلی دندانها نیز قالب دقیق گرفته شود.
این قالب دقیق به همراه اطلاعات ابعاد اباتمنت، به لابراتوار ارسال میشود تا متخصصان بتوانند روکش ایمپلنت (تاج دندان) را با توجه به آن بسازند. به این ترتیب، حتی در شرایطی که انتخاب اباتمنت محدود باشد، میتوان با استفاده از روش تری بسته، مراحل قالبگیری ایمپلنت و ساخت روکش ایمپلنت با کیفیت را انجام داد.
- مراحل اصلی قالب گیری ایمپلنت
مراحل قالبگیری ایمپلنت، یکی از حساسترین و اصلی ترین مراحل کاشت ایمپلنت دندان است. دقت و ظرافت در انجام این مرحله، به طور مستقیم بر کیفیت، عملکرد و دوام ایمپلنت تأثیرگذار است. به همین دلیل، مدت زمان دقیق قالبگیری قابل تعیین نیست و به عوامل مختلفی مانند روش قالبگیری، مواد مورد استفاده و شرایط دهان بیمار بستگی دارد. با این حال، به طور معمول، فرآیند قالبگیری بین 2 تا 10 دقیقه طول میکشد. این فرآیند شامل مراحل مختلفی است که هر یک به دقت و توجه ویژهای نیاز دارند. در ادامه به بررسی دقیقتر مراحل قالبگیری ایمپلنت خواهیم پرداخت.
- انتخاب سینیهای قالبگیری (تری باز یا تری بسته)، چه فلزی باشند و چه پلاستیکی، ابزاری ضروری در مراحل قالبگیری ایمپلنت هستند. این سینیها که به دو نوع باز و بسته تقسیم میشوند، به منظور قرار دادن مواد قالبگیری و ایجاد یک قالب دقیق از دندانها و بافتهای اطراف ایمپلنت استفاده میشوند.
- در مراحل قالبگیری ایمپلنت، پس از انتخاب نوع سینی قالبگیری، نوبت به انتخاب ماده قالبگیری مناسب میرسد. مواد مختلفی برای این کار وجود دارد که یکی از متداولترین آنها انواع آلژینات است. آلژیناتها به دلیل خاصیت کشسانی و سفتشدگی سریع، امکان گرفتن قالب دقیق از دندانها و اجزای ایمپلنت را در کمترین زمان ممکن فراهم میکنند. استفاده از آلژینات در مراحل قالبگیری ایمپلنت، به طور قابل توجهی زمان مورد نیاز برای این مرحله را کاهش داده و دقت قالبگیری را افزایش میدهد.
- در این مرحله از مراحل قالبگیری ایمپلنت، دندانپزشک برای تهیه خمیر قالب گیری دندان پودری مخصوص قالبگیری را با مقدار مشخصی آب مخلوط میکند. این ترکیب پس از هم زدن دقیق، به خمیری با قوام مناسب (شبیه خامه) تبدیل میشود. خمیر حاصل، مادهای قابل انعطاف است که به راحتی شکل دندانها و بافتهای دهان را به خود میگیرد.
- پس از آماده شدن خمیر قالبگیری، دندانپزشک آن را به آرامی درون سینی قالبگیری قرار میدهد و سپس سینی را داخل دهان بیمار میگذارد. بیمار باید چند دقیقهای صبر کند تا خمیر به طور کامل سفت شود و شکل دقیق دندانها، لثه و فک را به خود بگیرد. پس از گذشت زمان مشخص، دندانپزشک با دقت و آرامش سینی را از دهان بیمار خارج میکند. این قالب دقیق که حاوی تمامی جزئیات مورد نیاز برای ساخت ایمپلنت است، به لابراتوار دندانپزشکی ارسال میشود تا بر اساس آن، ایمپلنت سفارشی بیمار ساخته شود.
نکات مهم هنگام قالب گیری ایمپلنت دندان
دندانپزشک باید در مراحل قالبگیری ایمپلنت و انجام مراحل کاشت ایمپلنت به چند نکته توجه داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است ایمپلنت با دندانهای طبیعی تناسب نداشته باشد:
- قبل از اینکه قالب دندان برای ایمپلنت گرفته شود، حتما باید یک عکس رادیوگرافی (ایکسری) گرفته شود. این عکس به دندانپزشک کمک میکند تا دقیقاً بفهمد که ایمپلنت در کجا قرار میگیرد و چه نوع قالبگیری و پوشش خاصی برای ایمپلنت مناسب است.
- اگر از مادهای به نام پلی وینیل سیلوکسان برای قالبگیری استفاده میشود، بهتر است از دستکش وینیلی استفاده شود. این به این دلیل است که دستکشهای لاتکس با این ماده واکنش نشان میدهند و ممکن است کیفیت قالب را پایین بیاورند.
- اگر دهان شما خیلی باز نمیشود و دندانپزشک به راحتی نمیتواند به پیچهای نگهدارنده قالب دسترسی پیدا کند، باید از روش قالبگیری بسته استفاده شود. در این روش، قالبگیری به گونهای انجام میشود که نیاز به باز شدن زیاد دهان نیست.
- اگر قرار است چندین ایمپلنت در دهان شما کاشته شود، دقت در گرفتن قالب بسیار مهم است. چون وقتی چند ایمپلنت کنار هم قرار میگیرند، باید یک چارچوب دقیق برای همه آنها ساخته شود. اگر این چارچوب درست نباشد، ممکن است به همه ایمپلنتها فشار وارد شود و باعث مشکلاتی مانند درد، التهاب و تاثیر در بهبودی استخوان فک داشته باشد علاوه بر این، ممکن است به ناهماهنگی دندانهای طبیعی اطراف منجر شود.
قالب گیری ایمپلنت به روش دیجیتال (اسکن داخل دهانی)
نسل جدید قالبگیری دندان در مراحل قالبگیری ایمپلنت، اسکن دهانی یا دیجیتال نامیده میشود. این روش به عنوان یک جایگزین دقیق و مدرن برای روشهای سنتی قالبگیری به کار میرود. با استفاده از اسکنرهای دهانی، دندانپزشک میتواند تصویری سه بعدی و بسیار دقیق از دهان بیمار به دست آورد. این تصویر، جایگاه دقیق دندانهای از دست رفته، وضعیت دندانهای مجاور و تمامی جزئیات دهان را به نمایش میگذارد. به کمک این اطلاعات دقیق، دندانپزشک میتواند با دقت بسیار بالایی ایمپلنت و روکش آن را طراحی کند.
اسکن دهانی مزایای بسیاری نسبت به روشهای سنتی قالبگیری دارد. از جمله این مزایا میتوان به دقت بسیار بالاتر، کاهش زمان درمان، راحتی بیشتر بیمار و امکان طراحی دقیقتر ایمپلنت اشاره کرد. به طور کلی، اسکن دهانی به دندانپزشکان کمک میکند تا نتایج بهتری را برای بیماران خود به ارمغان آورند.
سخن پایانی
مراحل قالبگیری ایمپلنت یکی از مراحل بسیار مهم و حساس در فرآیند کاشت ایمپلنت دندان است. دقت و ظرافت در انجام این مرحله، به طور مستقیم بر موفقیت و طول عمر ایمپلنت تأثیر میگذارد و از مشکلات احتمالی پیشگیری می کند. به همین علت برای انجام ایمپلنت باید به دندان پزشک حرفه ای مراجعه کنید.
سوالات متداول
- مراحل قالبگیری ایمپلنت شامل چه مواردی است؟
مراحل اصلی قالبگیری ایمپلنت عبارتند از: انتخاب سینی قالبگیری، انتخاب ماده قالبگیری، مخلوط کردن ماده قالبگیری، قرار دادن سینی در دهان و برداشتن قالب. - چه روشهایی برای قالبگیری ایمپلنت وجود دارد؟
دو روش اصلی برای قالبگیری ایمپلنت وجود دارد: روش باز (Open Tray) و روش بسته (Close Tray). انتخاب روش مناسب به شرایط دهان بیمار و تشخیص دندانپزشک بستگی دارد. - مدت زمان قالبگیری ایمپلنت چقدر است؟
مدت زمان قالبگیری ایمپلنت به عوامل مختلفی مانند روش قالبگیری، مواد مورد استفاده و شرایط دهان بیمار بستگی دارد. به طور معمول، این فرآیند بین 2 تا 10 دقیقه طول میکشد.