امروزه با پیشرفت چشمگیر دندانپزشکی، ایمپلنت دندان به یکی از روشهای رایج و موفق برای جایگزینی دندانهای از دست رفته تبدیل شده است و بسیاری از افراد با شرایط عمومی خوب میتوانند از این روش بهرهمند شوند. با این حال، برخی بیماریها و شرایط خاص سلامتی وجود دارد که ممکن است مانع از انجام موفقیت آمیز ایمپلنت دندان شود.
برای افرادی که شرایط خاص پزشکی دارند، کاشت ایمپلنت دندان نیازمند دقت و مراقبت بیشتری است. در این موارد، درمان ایمپلنت ممکن است با روشها و اقدامات درمانی جانبی همراه باشد. بنابراین، قبل از هرگونه اقدام، مشورت با دندانپزشک و بررسی دقیق شرایط سلامت فرد ضروری است. در ادامه به برخی از شرایط و موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان می پردازیم.
چه کسانی کاندیدانی ایمپلنت نیستند؟
برخی از بیماری ها در کاهش موفقیت ایمپلنت تاثیر گذارند. در ادامه این موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان را بررسی می کنیم:
توده استخوان ناکافی
یکی از مهمترین عوامل تعیینکننده موفقیت ایمپلنت دندان، وجود توده استخوانی کافی در ناحیه فک است. افرادی که تراکم استخوانی کمی دارند، معمولاً قبل از کاشت ایمپلنت به پیوند استخوان نیاز دارند. حتی افرادی که مدتها قبل دندانهای خود را از دست دادهاند، ممکن است برای دریافت ایمپلنت به بازسازی استخوان فک نیاز داشته باشند. عوامل ژنتیکی و برخی بیماریهای زمینهای نیز میتوانند بر تراکم استخوان تأثیر گذاشته و امکان استفاده از ایمپلنت را محدود کنند.
بهداشت دهانی ضعیف و عفونت ایمپلنت
موفقیت ایمپلنت دندان به عوامل متعددی از جمله رعایت بهداشت دهان و دندان وابسته است. مسواک زدن منظم و استفاده از دهانشویه از عفونت جلوگیری کرده و طول عمر ایمپلنت را افزایش میدهد. با این حال، بهداشت دهانی ضعیف از موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان به شمار می رود.
چرا دخانیات برای ایمپلنت مضر است؟
سیگار، قلیان و تنباکو به دلایل مختلفی مانند کاهش بهداشت دهان، کاهش تراکم استخوان و تحلیل استخوان، کاهش روند بهبود زخم و افزایش خطر عفونت، شانس موفقیت ایمپلنت دندان را کاهش میدهند. اگرچه کاشت ایمپلنت برای افراد سیگاری ممنوع نیست، اما ادامه مصرف دخانیات احتمال شکست درمان را افزایش میدهد. توصیه میشود این افراد حداقل دو هفته قبل و بعد از جراحی ایمپلنت، از مصرف دخانیات خودداری کرده و تحت نظر دندانپزشک باشند.
عادات پارافانکشنال دهانی و تاثیر مخرب ان بر ایمپلنت
افراد مبتلا به براکسیسم (دندان قروچه) لزوماً کاندید نامناسبی برای ایمپلنت نیستند.افرادی که دندان قروچه دارند، به دلیل فشار اضافی که به دندانها و فک وارد میکنند، ممکن است ایمپلنتهای آنها زودتر دچار مشکل شوند. این فشار میتواند باعث شل شدن ایمپلنت، شکستگی روکش ایمپلنت و حتی آسیب به استخوان فک شود و از موارد منع انجام ایمپلنت دندان می باشد.
آیا انجام ایمپلنت دندان در دوران بارداری ایمن است؟
اگرچه انجام ایمپلنت دندان در سه ماهه دوم بارداری از نظر تئوری ممکن است، اما به دلایل احتیاطی، بهتر است این درمان تا پس از زایمان به تعویق بیفتد. استفاده از اشعه ایکس برای تهیه رادیوگرافی قبل از ایمپلنت، هرچند خطری برای دندانها ندارد، اما ممکن است ریسک زایمان زودرس را اندکی افزایش دهد. به همین علت یکی موارد منع انجام ایمپلنت دندان می باشد.
همچنین، انجام عمل جراحی و استفاده از داروهای بی حسی، حتی اگر خطرات جدی برای مادر باردار نداشته باشد، بهتر است در این دوران حساس به حداقل برسد. همچنین به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش تورم بافتها در دوران بارداری، قالبگیری دقیق برای تاج دندان امکانپذیر نیست. بنابراین، بهتر است کاشت ایمپلنت و ساخت تاج دندان تا بعد از زایمان به تعویق بیفتد.
چالشهای ایمپلنت دندان برای افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده
افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده، به دلیل اختلال در بهبود زخم و افزایش خطر عفونت، کاندیدای مناسبی برای ایمپلنت دندان نیستند. شرایط و موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان در این افراد ایجاب میکند که دیابت با دارو یا انسولین به خوبی کنترل شود و سطح Hb A1C کمتر از 8 باشد. همچنین، رعایت بهداشت دهان و دندان و درمان بیماریهای لثهای، از اهمیت ویژهای برخوردار است زیرا نسبت به سایر افراد در معرض مشکلات بهداشت دهان می باشند. همچنین قبل از انجام جراحی ایمپلنت، بیماران دیابتی باید از یک روز قبل، مصرف آنتیبیوتیک را شروع کنند.
آیا بیماران قلبی می توانند ایمپلنت انجام دهند؟
بیمارانی که سکته قلبی اخیر داشتهاند، به دلیل نیاز به بهبودی قلبی، بهتر است حداقل ۶ ماه پس از آن به فکر ایمپلنت دندان باشند. همچنین، افرادی با ضربان قلب نامنظم و کنترل نشده، کاندیدای مناسبی برای ایمپلنت نیستند. با این حال، افرادی که مشکلات قلبی قبلی داشتهاند اما در حال حاضر وضعیت پایداری دارند، میتوانند با مشورت پزشک قلب و دندانپزشک، ایمپلنت انجام دهند.
مصرف داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین در بیماران قلبی ممکن است در حین جراحی ایمپلنت مشکلاتی ایجاد کند. بنابراین، استفاده از روشهای کم تهاجمی مانند سرجیکال گاید میتواند ریسک خونریزی را به طور قابل توجهی کاهش دهد. به طور کلی، شرایط و موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان در بیماران قلبی به عوامل مختلفی مانند نوع بیماری، شدت آن و داروهای مصرفی بستگی دارد و تصمیمگیری نهایی باید توسط تیم پزشکی انجام شود.
نقش بیماری لثه در کاهش موفقیت ایمپلنت دندان
سلامت لثه در موفقیت ایمپلنت دندان بسیار حیاتی است. تحلیل لثه به دلایل مختلفی مانند بیماریهای لثهای، پوکی استخوان، دیر اقدام کردن برای ایمپلنت مصرف برخی داروها و یا مشکلات ژنتیکی رخ میدهد. شرایط و موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان در افرادی که دچار تحلیل لثه هستند، به دلیل افزایش خطر عفونت و عدم استحکام کافی برای نگهداری ایمپلنت، وجود دارد. بنابراین، قبل از انجام ایمپلنت، درمان کامل بیماریهای لثهای و عفونتها ضروری است.
چالش های ایمپلنت دندان در بیماران مبتلا به بیماریهای خودایمنی
بیماریهای خود ایمنی مانند لوسمی، ایدز و اماس، با حمله سیستم ایمنی بدن به بافت های خودی و ضعیف کردن سیستم ایمنی و ایجاد التهاب در لثه، شرایط و موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان را به همراه دارند. این افراد به دلیل اختلال در فرایند بهبودی و افزایش خطر عفونت، نیاز به مراقبتهای ویژه قبل و بعد از جراحی دارند. بنابراین، انجام ایمپلنت در این بیماران باید با احتیاط بسیار و پس از مشورت با پزشک معالج و دندانپزشک انجام شود یا به زمانی موکول شود که وضعیت ایمنی بیمار بهبود یافته باشد.
مصرف طولانی مدت بیس فسفونات ها و تاثیر منفی ان در ایمپلنت
بیمارانی که تحت شیمی درمانی با داروهای بیس فسفونات قرار دارند، به ویژه برای درمان سرطانهای استخوان یا متاستاز استخوانی، به دلیل تأثیر منفی این داروها بر ترمیم استخوان و بهبود زخم، کاندیدای مناسبی برای ایمپلنت دندان نیستند. این داروها با اختلال در روند استئواینتگریشن (پیوند استخوان با ایمپلنت)، موفقیت ایمپلنت را به خطر میاندازند. بنابراین، شرایط و موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان در این بیماران بسیار مهم بوده و نیاز به ارزیابی دقیق توسط دندانپزشک و پزشک متخصص دارد.
نقش شیمی درمانی و رادیوتراپی در روند بهبود ایمپلنت
بیماران تحت شیمی درمانی و رادیوتراپی به دلیل عوارض جانبی این درمانها، اغلب نمیتوانند بلافاصله پس از اتمام درمان، اقدام به کاشت ایمپلنت دندان کنند. شیمی درمانی از موارد منع انجام ایمپلنت دندان می باشد چرا که داروهای شیمی درمانی، علاوه بر سلولهای سرطانی، به سلولهای سالمی مانند سلولهای مغز استخوان، مو و سلولهای پوشش داخلی دستگاه گوارش نیز آسیب میرسانند. این امر منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن، افزایش خطر عفونت و کاهش توانایی آن در ترمیم بافتها میشود. علاوه بر این باعث کاهش اشتها در بیماران میشود. این امر به نوبه خود، روند بهبود زخمها و ترمیم استخوانها را کند می کند.
از سوی دیگر، رادیوتراپی نیز با آسیب رساندن به بافتهای دهان و دندان، روند بهبود پس از جراحی ایمپلنت را کندتر میکند. به همین دلیل، به بیمارانی که تحت این درمانها به خصوص در ناحیه فک و صورت قرار میگیرند، توصیه میشود تا پایان رادیوتراپی و بهبود کامل بافتها و ارزیابی دقیق وضعیت دهان، ایمپلنت را به تعویق بیندازند. همچنین، تغذیه نامناسب ناشی از شیمی درمانی نیز میتواند بر روند بهبود استخوان و زخم تأثیر منفی گذاشته و موفقیت ایمپلنت را به خطر بیاندازد. توصیه میشود که بیماران حداقل ۳ ماه پس از اتمام شیمیدرمانی و ۶ ماه پس از اتمام پرتودرمانی، برای کاشت ایمپلنت اقدام کنند.
مشکلات انعقادی و مصرف داروهای ضد انعقاد
بیمارانی که سابقه بیماریهای قلبی عروقی مانند سکته مغزی ، ایسکمیک قلبی، انفارکتوس، سکته مغزی، ترومبوز وریدی، آمبولی ریوی و … یا پروتز دریچه قلب دارند و از داروهای ضد انعقاد استفاده میکنند، به دلیل خطر خونریزی بالا، در گروهی قرار میگیرند که کاشت ایمپلنت دندان در آنها با احتیاط بیشتری صورت میگیرد. این بیماران قبل از جراحی باید توسط پزشک متخصص ارزیابی شوند تا میزان خطر خونریزی مشخص شود.
قبل از انجام عمل کاشت ایمپلنت، باید وضعیت کلی سلامتی بیمار، به ویژه در افرادی که از داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین استفاده میکنند، به دقت بررسی میشود. این داروها برای جلوگیری از لخته شدن خون تجویز میشوند و میتوانند خطر خونریزی در حین جراحی را افزایش دهند. بنابراین، قبل از عمل، علاوه بر مشورت با دندانپزشک، بیمار باید با پزشک متخصص خود نیز مشورت کند تا میزان INR (شاخصی برای اندازهگیری اثر داروهای ضد انعقاد) خون او مشخص شود. در صورت لزوم، ممکن است پزشک متخصص تصمیم به تنظیم یا قطع موقت این داروها قبل از جراحی بگیرد.
موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان در بیماری های روانی
ایمپلنت دندان، با وجود مزایای فراوان، برای همه افراد مناسب نیست. دندانپزشکان باید به دقت شرایط و موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان را بررسی کنند. مواردی مانند بیماریهای روانی، عدم تحمل جراحی و ناتوانی در رعایت بهداشت دهان و دندان، از جمله عواملی هستند که میتوانند موفقیت ایمپلنت را به خطر بیندازند.
سخن پایانی
در این مقاله، به بررسی جامع شرایط و موارد منع انجام ایمپلنت دندان دندان پرداختیم. مهمترین نکتهای که باید به خاطر داشته باشید این است که ایمپلنت دندان برای همه افراد مناسب نیست. افرادی که دارای بیماریهای زمینهای، اختلالات انعقادی خون، مصرف برخی داروها، سیگار کشیدن و بارداری و شیردهی هستند، ممکن است کاندیدای مناسبی برای کاشت ایمپلنت نباشند. قبل از تصمیمگیری برای انجام ایمپلنت دندان، حتماً با دندانپزشک خود مشورت کنید. دندانپزشک شما با بررسی دقیق شرایط شما، بهترین گزینه درمانی را برایتان انتخاب خواهد کرد. اگر بدنبال خدمات ایملنت دندان در اصفهان هستید می توانید از خدمات دکتر روشن پور در این زمینه نیز بهره مند شوید.
سوالات متداول
-
آیا افرادی که تراکم استخوان کمی دارند میتوانند ایمپلنت دندان انجام دهند؟
بله، اما این افراد ممکن است به پیوند استخوان یا بازسازی فک قبل از کاشت ایمپلنت نیاز داشته باشند.
-
سیگار کشیدن چگونه بر موفقیت ایمپلنت دندان تأثیر میگذارد؟
سیگار کشیدن روند بهبود زخم را کند میکند و خطر عفونت و شکست ایمپلنت را افزایش میدهد. ترک سیگار قبل و بعد از جراحی توصیه میشود.
-
آیا افراد مبتلا به دیابت میتوانند ایمپلنت دندان انجام دهند؟
در صورتی که دیابت به خوبی کنترل شود (HbA1C کمتر از 8 باشد)، امکان انجام ایمپلنت وجود دارد. همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان ضروری است.